Na rynku znajdziemy obecnie wiele rozwiązań materiałowych, które wpisują się w szeroką definicję „ściany z keramzytu”. Będą to zarówno gotowe ściany warstwowe domów prefabrykowanych, a także bloczki i pustaki keramzytobetonowe o bardzo zróżnicowanych parametrach. Czym wyróżnia się jednak ten materiał i dlaczego wciąż znajduje tak wielu zwolenników, zwłaszcza wśród osób z branży budowlanej?
Ściany z keramzytu to tak naprawdę ściany z betonu lekkiego, który poza cementem i wodą składa się w całości lub w zdecydowanej większości z kruszywa lekkiego – keramzytu. To właśnie keramzyt nadaje materiałom ściennym z betonu lekkiego pożądane w budownictwie energooszczędnym parametry, jednocześnie zmniejszając ciężar całej konstrukcji domu. Podobnie jak w przypadku innych materiałów budowlanych, nie każdy produkt z keramzytobetonu będzie miał takie same właściwości oraz jakość wykonania. Wybierając bloczki lub pustaki z betonu lekkiego trzeba więc szukać produktów sprawdzonych, w których głównym budulcem będzie właśnie wysokiej klasy keramzyt o odpowiednio dobranych frakcjach.
Keramzyt – kruszywo o unikalnych właściwościach
Wytwarzanie keramzytu to proces, który był przez lata doskonalony, choć podstawowe założenia pozostały takie same przez kolejne dziesięciolecia. Jest to kruszywo wypalane z gliny ilastej pęczniejącej w temperaturze przekraczającej 1100 stopni Celsjusza. Początkowo surowiec jest rozdrabniany i uplastyczniony, a następnie wypalany w specjalnie zaprojektowanych piecach obrotowych. Produktem końcowym są bryły o okrągłym i owalnym kształcie i bardzo wysokiej porowatości. Efekt jest w znacznej mierze zależny od surowca w postaci gliny – jedne są bardziej pęczniejące i uzyskane z nich bryły cechuje większa porowatość, inne nie zwiększają tak bardzo swojej objętości podczas spiekania, co zwykle daje produkt bardziej wytrzymały, jednak cechujący się wyższym współczynnikiem przewodzenia ciepła.
W procesie produkcyjnym powstają kulki o różnej wielkości, dlatego keramzyt jest frakcjonowany. W zależności od wielkości bryły różna jest jej gęstość, jak również współczynnik przewodzenia ciepła. Keramzyt frakcji 0-4 mm ma zwykle gęstość od 400 do 580 kg/m3 oraz współczynnik przewodzenia ciepła na poziomie ok. 0,14 W/m·K, z kolei kruszywo lekkie 4-8 o gęstości od 260 do 400 kg/m3 osiąga współczynnik nawet poniżej 0,08 W/m·K. Keramzyt o frakcjach 8-20 i 10-20 może mieć jeszcze lepsze parametry termiczne, natomiast nie jest już tak często wykorzystywany w budownictwie z uwagi na relatywnie niską wytrzymałość. Poza niewielką gęstością oraz wynikającą z niej bezpośrednio bardzo dobrą izolacyjnością termiczną, keramzyt jest:
Wszystkie cechy samego kruszywa posiadają oczywiście produkty wykonane z betonu lekkiego na bazie keramzytu. Różnią się natomiast parametrami termicznymi w zależności od gęstości samego betonu. Poprzez zmianę gęstości można też zmieniać właściwości akustyczne oraz wytrzymałość bloczków i pustaków keramzytobetonowych.
Ściana z keramzytu – ważny element całego systemu
Bloczki i pustaki z keramzytobetonu najczęściej są wybierane jako element całego systemu budowanie z keramzytu, w który wchodzą także ściany fundamentowe, stropy, nadproża czy kształtki różnego typu stosowane by uniknąć szalowania belek żelbetowych. Pozwala to uzyskać jednorodną konstrukcję budynku, co daje niebagatelne korzyści. Sama ściana może mieć natomiast różne parametry. Bloczki keramzytobetonowe świetnie izolują akustycznie, z kolei pustaki keramzytobetonowe charakteryzują się współczynnikiem przewodzenia ciepła na poziomie zbliżonym do bloczków z betonu komórkowego o podobnej wytrzymałości na ściskanie. Decyzja należy do projektanta i inwestora, jakie kryteria uzna za najistotniejsze przy wyborze konkretnego rozwiązania.
Wytrzymałość pustaków i bloczków keramzytobetonowych waha się od 2.5 MPa do nawet 15 MPa w przypadku elementów przeznaczonych do wznoszenia ścian fundamentowych. Standardem przy wznoszeniu ścian nośnych budynków jednorodzinnych są pustaki o wytrzymałości na ściskanie od 4 (np. pustak AKU K5) do 8 MPa (np. bloczek AKU K4 Eko Plus). Dla poprawy parametrów całej ściany oraz ułatwienia murowania, istotne jest stosowanie elementów murowych uzupełniających, które pozwalają zminimalizować cięcie pustaków oraz konieczność korygowania zaprawą niedokładności z niego wynikających. Jest to istotne tym bardziej, że ścianę z pustaków i bloczków keramzytobetonowych można z powodzeniem wykonywać z zastosowaniem cienkowarstwowych zapraw klejowych.
Sprzymierzeniec w walce z wilgocią i pleśnią
Nie tylko parametry termiczne oraz akustyczne skłaniają do zastosowania elementów wykonanych z keramzytu. Dużą zaletą wszystkich produktów zawierających to kruszywo lekkie jest odporność na powstawanie grzybów i pleśni. Zjawisko to wynika bezpośrednio z niskiego oporu dyfuzyjnego elementów murowych oraz wypalania samego kruszywa w temperaturze ponad 1100 stopni Celsjusza. W efekcie pustaki i bloczki keramzytobetonowe łatwo przepuszczają parę wodną, jednak jej nie zatrzymują. Wewnętrzna warstwa ściany z keramzytobetonu uczestniczy w procesie regulowania wilgotności w pomieszczeniach, ale nie zatrzymuje wilgoci w strukturze, przez co nie pozwala na wytworzenie się warunków korzystnych dla rozwoju pleśni.
Warto też dodać, że ściana z keramzytobetonu charakteryzuje się zwykle lepszą akumulacyjnością niż ściana z betonu komórkowego czy ceramiki poryzowanej, co związane jest z tym, że sam beton lekki posiada wyższą gęstość. Ścianki pustaków od strony wewnętrznej posiadające grubość od 2 do 6 cm łatwiej przejmują ciepło z ogrzewanego pomieszczenia i oddają je, kiedy temperatura w nim spadnie. Z kolei szczeliny powietrzne w środkowej części pustaka poprawiają izolacyjność termiczną całej ściany, ponieważ są tak konstruowane, by współczynnik przewodzenia ciepła dla nich wahał się w przedziale od 0.05 do 0.08 W/m·K. Taka budowa pustaka pozwala uzyskać izolacyjność termiczną zbliżoną do elementów z ceramiki poryzowanej i betonu komórkowego, zachowując przy tym lepszą zdolność do akumulacji ciepła przez wewnętrzną część muru na grubości kilku centymetrów.
Zadbaj o zdrowy mikroklimat w swoim domu
Atuty ściany z keramzytu w znacznej mierze wynikają z tego, że elementy keramzytobetonowe stanowią wyważony, złoty środek. Przy w pełni wystarczającej wytrzymałości, gwarantują bardzo dobre parametry termiczne. Współczynnik przewodzenia ciepła dla najwyższej jakości pustaków keramzytobetonowych sięga 0.210 W/m·K (np. pustak AKU K5). Jednocześnie wyższa gęstość samego betonu lekkiego w porównaniu z betonem komórkowym zapewnia lepszą akumulacyjność oraz izolacyjność akustyczną. Jeżeli dodamy do tego niski opór dyfuzyjny i związaną z nim odporność na rozwój pleśni i grzybów, otrzymamy obraz ściany, która pomaga zbudować w domu zdrowy mikroklimat.
Szczególnie dobre efekty uzyskamy, jeśli połączymy tradycyjne elementy systemu z keramzytobetonu z nowoczesnymi rozwiązaniami instalacyjnymi, jak rekuperacja czy wentylacja mechaniczna. Poprawna wymiana powietrza pozwoli bowiem domownikom odetchnąć świeżym powietrzem cechującym się idealną wilgotnością niezależnie od pory roku. Jeżeli dodatkowo zadbamy o detale, jak ciepły i trwały tynk z dodatkiem perlitu czy dobrze izolujące akustycznie stropy, a także odporne na podciąganie kapilarne ściany fundamentów, to stworzymy energooszczędny i trwały dom, który przetrwa pokolenia.
Inni przeczytali również: